سردبیر: دههی دوم هزارهی سوم رو به اتمام است و مجلهای که تنها یک و نیم سال از عمرش میگذرد، عزم انتخابِ فیلمهای محبوبش میکند. با خود چه خواهید گفت؟ جوانهایی غره به خود که هیچ نشده، با سینما و تاریخش درمیاُفتند، یا نه میخواهند با این بازیها سری توی سرها کنند؟ قرار بود این لیست را بدون هیچ حرفی، حتی همین چند کلمه منتشر کنیم. به چند دلیل مشخص که من تنها به یکی از آنها بسنده میکنم: وقایع روز؛ بههرحال تحقق سینهفیلی، در گرو دنیادیدگی است. نمیشود داغ دنیا را ندیده گرفت و لابلایِ این افسردگیِ مطلقاً سیاسی از چیزهای محبوب نوشت. راه گریز بسیار هست البته؛ اگر بپذیریم که هرگونه رابطهی زنده میانِ دو جنس زنده، کنشی عاشقانه را رقم خواهد زد، برای شدن به «سوژهی عشق» باید از سیاست که مبنایِ خود را بر «کنترل نفرت» میگذارد، برحذر بود. این را «آلن بدیو» میگوید. اما اجازه دهید بگویم که این لیست بر فرض که یک کنش عاشقانه، همزمان از موضعِ نفرت هم هست. پروندهی سینهمومنت این شماره: «چرا سینمای ایران با فیلمهای دهه نمینشیند؟» راجع به همین مسئله است. باید تکلیف خود را معلوم میکردیم که کردیم و حالا در پنجرهای جدا، این لیست میخواهد نقشیِ تکمیلی بر آن پرونده ایفا کند. لیستی که در ابتدای امر، شخصیِ هر نویسنده است، ولی با جمعبندی و مرتبسازی، به لیستی که «ایستار» را نیز نمایندگی میکند، بدل میشود. از این بابت خوشحالیم که علاوه بر حفط تفاوتها، میتوانیم به همدیگر نزدیک و با همدیگر دوست باشیم که دوستی از غریبترینِ نیازهاست. دیگر به آن جدیت پیرانهسر و مرتجع ورود نمیکنم که لیست فیلمهای محبوب را چیز پرت و بیارزشی میداند. ایستار یک مجله اینترنتی است. بنابراین شکل در حالِ دگرگونی سینهفیلیا را دنبال میکند. ما بسیاری از فیلمهای محبوب خود را مدیون همین لیستها هستیم که فردی غریبه در دوردستترین جایِ دنیا، در صفحه شخصیاش، با ما به اشتراک گذاشته بود تا سرِ حرف را باز کند. از تمام نویسندگان و همینطور مهمانهایمان (سعید عقیقی، مسعود منصوری، میثاق نعمتگرگانی و وحید مرتضوی) تشکر میکنیم که رازهایِ خود را اینجا به اشتراک گذاشتند. از این پس، هر کدام و همه در معرض قضاوتیم…
علیسینا آزری:
- کتاب تصویر (ژان-لوک گدار)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- تا دیوانگی ما را از هم جدا کند (وانگ بینگ)
- مالوسا، متفاوت (نیکلاس ری)
- همین حالا، نه همون موقع (هونگ سانگ سو)
- کمونیستها (ژان ماری اشتراب)
- در جکسون هایِتز (فردریک وایزمن)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)، عیب ذاتی (پی.تی اندرسون)
- فیلم سوسیالیسم (ژان-لوک گدار)
- اسب پول (پدرو کوستا)
سعیده جانیخواه:
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- مورد عجیب آنجلیکا (مانوئل دو الیویرا)
- اسب تورین (بلا تار)
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان)
- قلمروی طلوع ماه (وس اندرسون)
- فرانسیس ها (نوا بامباک)
- هتل بزرگ بوداپست (وس اندرسون)
- تصویر گمشده (ریتی پانه)
- سوزاندن (لی چانگ دونگ)
- درخت گلابی وحشی (نوری بیلگه جیلان)
- سهشنبه بعد از کریسمس (رادو مونتین)
- پسری با دوچرخه (برادران داردن)
- لویاتان (آندری زویاگینتسف)
- خواب زمستانی (نوری بیلگه جیلان)
- بدون عشق (آندری زویاگینتسف)
بنفشه جوکار:
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- نور پس از ظلمت (کارلوس ریگاداس)
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندونسا فیلهو)
- میلا (والری ماسادیان)
- گورستان شکوه (اپیچاتپونگ ویراستاکول)
- این یک فیلم خانگی نیست (شانتال اکرمن)
- تونی اردمان (مارن آده)
- برخی زنان (کلی رایکارد)
- راست ماندن (آلن گیرودی)
- چهرهها مکانها (آنیس واردا)
- رشته وهم (پی.تی اندرسون)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- کتاب تصویر (ژان لوک گدار)
- ترانزیت (کریستین پتزولد)
امیرعلی حفیظی:
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- مرگ لویی شانزدهم (آلبرت سرا)
- سزار باید بمیرد (برادران تاویانی)
- ترانزیت (کریستین پتزولد)
- رشته وهم (پی.تی اندرسون)
- اسب تورین (بلا تار)
- برخی زنان (کلی رایکارد)
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان)
- وداع با زبان (3D) (ژان-لوک گدار)
- کرول (تاد هِینز)
- پترسون (جیم جارموش)
- نبراسکا (الکساندر پِین)
- آینده (میا هانسن لاو)
- فرانسیس ها (نوا بامباک)
سعید دُرانی:
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- تونی اردمان (مارن آده)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- لویاتان (لوسین کستینگ-تیلور، وِرنا پاراول)
- ظرف ناهار (ریتش باترا)
- میلا (والری ماسادیان)
- اسب پول (پدرو کوستا)
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندونسا فیلهو)
- گربه کوچک عجیب (رامون زورکر)
- آرچیپلاگو (جوانا هاگ)
- دنبال میکند (دیوید رابرت میشل)
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- کپی برابر اصل (عباس کیارستمی)
- نگهبان جز و مد (الکس دانکن) یک فیلم کوتاه که تنها تفاوتش با باقی در زمان آن است. میتوانید فیلم را اینجا ببنید.
انوش دلاوری:
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- اسرار لیسبون (رائول رویز)
- تابو (میگل گومژ)
- نور پس از ظلمت (کارلوس ریگاداس)
- درون لوین دیویس (برادران کوئن)
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندوسا فیلهو)
- حائوحا (لیساندرو آلونزو)
- ساپینزا (اوژن گرین)
- اسب پول (پدرو کوستا)
- محنت خداوندگاری (الکسی گرمن)
- مرشد (پی.تی اندرسون)
- کارخانه هیچ (پدرو پینیو)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- میلا (والری ماسادیان)
سعید شجاعیزاده:
- آنومالیسا (چارلی کافمن)
- بِردمن ( آلخاندرو ایناریتو)
- توین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- فرانسیس ها (نوا بامباک)
- شکار (توماس وینتربرگ)
- ترانه به ترانه (ترنس مالیک)
- ما حیوانات (جرمیا زاگار)
- رشته وهم (پی.تی اندرسون)
- تصنیف باستر اسکراگز (برادران کوئن)
- 24 فریم (عباس کیارستمی)
- پشت و رو (پیت داکتر، رونی دل کارمن)
- انجیل عهد جدید (ژاکو ون دورمل)
- او (پل ورهوفن)
- ناکتوراما (برتران بونلو)
- هشت نفرتانگیز (کوئنتین تارانتینو)
هادی علیپناه:
- نوستالژی برای نور (پاتریسیو گوسمان)
- اسرار لیسبون (رائول رویز)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- اسب تورین (بلا تار)
- سزار باید بمیرد (برادران تاویانی)
- درون لوین دیویس (برادران کوئن)
- کتاب تصویر (ژان- لوک گدار)
- گورستان شکوه (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- رشته وهم (پی.تی. اندرسون)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- وسترن (والسکا گریزباخ)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- مه سبز (گای مدن و برادران جانسون)
- نگاه سکوت (جاشوا اپنهایمر)
- باد میوزد (هایائو میازاکی)
سعید عقیقی (مهمان)
بدون ترتیب (از این فهرست تنها فیلم اول هر فیلمساز در جمعبندی نهایی محاسبه شده است).
- درخت زندگی ــ و شاهزاده جامها، ترانه به ترانه (ترنس مالیک)
- وداع با زبان ــ و فیلم سوسیالیسم، کتاب تصویر (ژان-لوک گدار)
- خواب زمستانی ــ و روزی روزگاری در آناتولی، درخت گلابی وحشی (نوری بیلگه جیلان)
- سوراخ کلید ــ و اتاق ممنوع (گای مدن)
- غار رویاهای گمشده ــ و درون پرتگاه (ورنر هرتزوگ)
- دگمه مروارید ــ و سلسله رویاها، نوستالژی برای نور (پاتریسیو گوسمان)
- رازهای لیسبون (رائول رویز)
- سزار باید بمیرد (برادران تاویانی)
- فرانکو فونیا ــ و فاوست (اکساندر سوکورف)
- استاد بزرگ (وونگ کار وای)
- هزار و یک شب: بیقرار، محزون، مسحور ــ و تابو (میگل گومژ)
- مورد عجیب آنجلیکا (مانوئل دو الیویرا)
- پیش از نیمه شب (ریچارد لینکلیتر)
- بر دروازه ابدیت (جولین اشنابل)
- رشته وهم ــ و مرشد (پی.تی اندرسون)
- اسب تورین (بلا تار)
- نیمفو مانیاک یک و دو ــ و خانهای که جک ساخت (لارس فون تریه)
- درون لوین دیویس (برادران کوئن)
- نبراسکا (الکساندر پِین)
- فرانسیس ها (نوا بامباک)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- آن سوی باد (ارسن ولز)
- روی راه شیری (امیر کوستوریتسا)
- این جانب، دنیل بلیک (کن لوچ)
- کبوتری برای تامل درباب هستی روی شاخه نشست (روی اندرسون)
- سالی دیگر (مایک لی)
- غروب (لازلونمچ)
- ترانه گرانیت (پت کالینز)
- Afterimage (آندری وایدا)
- چهرهها مکانها (آنیس واردا)
- هرگز نگاهت را برنگردان (فلورین هنکس ون دونرسمارک)
- جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی)
- بردمن (الخاندرو گونزالز اینیاریتو)
- آیدا (پاول پاولیکوفسکی)
- آسیاب و صلیب (لیخ ماژیوسکی)
- کوریولانوس (رالف فاینس)
- خانه پدری (کیانوش عیاری)
مجید فخریان:
- تابو (میگل گومژ)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- وسترن (والسکا گریزباخ)
- تونی اردمان (مارن آده)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- درون لوین دیویس (برادران کوئن)
- حسادت (فیلیپ گرل)
- اسرار لیسبون (رائول رویز)
- کن کن کوچولو (برونو دومون)
- وداع با زبان (3D) (ژان لوک گدار)
- انتقام یک زن (ریتا آزِوِدو گومژ)
- مورد عجیب آنجلیکا (مانوئول دو الیویرا)
- حائوحا (لیساندرو آلونزو)
- مرگ لویی شانزدهم (آلبرت سرا)
و هر فیلم از اوژن گرین و هونگ سانگ سو
امیرهوشنگ للهی:
- اسب تورین (بلا تار)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- اسب پول (پدرو کوستا)
- محنت خداوندگاری (الکسی گرمن)
- گورستان شکوه (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- مرگ لویی شانزدهم (آلبرت سرا)
- گربه کوچک عجیب (رامون زورکر)
- تونی اردمان (مارن آده)
- کن کن کوچولو (برونو دومون)
- سیرانوادا (کریستی پویو)
- رشته وهم (پی.تی اندرسون)
- آپولونید (برتران بونلو)
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان)
فرید متین:
- زیبایی بزرگ (پائولو سورنتینو)
- تازه کارها (مایک میلز)
- داستان اسباببازیها 3 (لی آنکریچ)
- کد منبع (دانکن جونز)
- رشته وهم (پی.تی اندرسون)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- سوزاندن (لی چانگ دونگ)
- فورس ماژور (روبن اوسلاند)
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان)
- جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی)
- شکار (توماس وینتربرگ)
- درخت گلابی وحشی (نوری بیلگه جیلان)
علیرضا محصصی:
- اسب تورین (بلا تار)
- سفر به زمان (ترنس مالیک)
- مرگ لویی شانزدهم (آلبرت سرا)
- وداع با زبان (3D) (ژان لوک گدار)
- فاوست (الکساندر ساکوروف)
- آدمکش (هو شیائو شین)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- ترانزیت (کریستین پتزولد)
- آپولونید (برتران بونلو)
- تونی اردمان (مارن آده)
- بانوی انتقام (الکساندروس آوراناس)
- رشته وهم (پی.تی. اندرسون)
- اسب پول (پدرو کوستا)
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان)
وحید مرتضوی (مهمان):
- حالا چی؟ به یادم بیار (ژواکیم پینتو)
- مارگرت (کنت لونرگان)
- هر کس دیگر (مارن اده) (فیلم تولید سال 2009 است اما عملا یک سال بعد در عرصه جهانی دیده شد و مورد توجه قرار گرفت)
- تنهاترین سیاره (جوليا لوكتف)
- گربه کوچک عجیب (رامون زورکر)
- غریبهای کنار دریاچه (آلن گیرودی)
- وسترن (والسکا گریزباخ)
- ویولا (ماتیاس پینیرو)
- لویاتان (لوسین کستینگ-تیلور، وِرنا پاراول)
- خوشی من (سرگئی لوزنیتسا)
- تابو (میگل گومژ)
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندوسا فیلهو)
- El Mar La Mar (جاشوا بونتا و جی.پی. اسنیادکی)
- میلا (والری مسدیان)
- ترمیم (جان مگری)
و: کایلی بلوز (گان بای)، گوش بده فیلیپ (الکس راس پری)
پینوشت: پرسش دوستان ایستار را کمی تغییر دادم. به کشفهای دهه فکر کردم. به فیلمهایی که با خود تکانههای تازهای را به سینمای معاصر بخشیدند. خون تازه. به جز چند استثنا غالب انتخابها فیلمهای اول یا دوم سازندگانشان هستند.
مسعود مشایخی راد:
- غریبهای کنار دریاچه (آلن گیرودی)
- درون لوین دیویس (برادران کوئن)
- ترانزیت (کریستین پتزولد)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- مرشد (پی.تی اندرسون)
- وقت خوش (برادران سفدی)
- زیر پوست (جاناتان گلیزر)
- میلا (والری ماسادیان)
- حائوحا (لیساندرو آلونزو)
- پوستی که در آن زندگی میکنم (پدرو آلمادوار)
- برخی زنان (کلی رایکارد)
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- اهریمن نئونی (نیکلاس ویندینگ رفن)
- دگمه مروارید (پاتریسیو گوسمان)
- دنبال میکند (دیوید رابرت میشل)
مسعود منصوری (مهمان):
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس)
- کتاب تصویر (ژان- لوک گدار)
- آدمکش (هو شیائو شین)
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول)
- اسب پول (پدرو کوستا)
- درخت زندگی (ترنس مالیک)
- عیب ذاتی (پی.تی اندرسون)
- تونی اردمان (مارن آده)
- درد و شکوه (پدرو آلمادوار)
- کن کن کوچولو (برونو دومون)
- در سایه زنان (فیلیپ گرل)
- او (پل ورهوفن)
- همین حالا، نه همون موقع (هونگ سانگ سو)
- لارنس به هر حال (زویه دولان)
میثاق نعمت گرگانی (نهست):
- هنوز هیچی ندیدهای (آلن رنه)
- ترانزیت (کریستین پتزولد)
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست)
- زاما (لوکرسیا مارتل)
- کتاب تصویر (ژان-لوک گدار)
- تونی اردمان (مارن آده)
- حالا چی؟ به یادم بیار (ژواکیم پینتو)
- تابو (میگل گومژ)
- آپولونید (برتران بونلو)
- فیلم سوسیالیسم (ژان-لوک گدار)
- مورد عجیب آنجلیکا (مانوئل دو الیویرا)
- اسرار لیسبون (رائول رویز)
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندوسا فیلهو)
- هتل بزرگ بوداپست (وس اندرسون)
- کن کن کوچولو (برونو دومون)
جمعبندی:
- تویین پیکس: بازگشت (دیوید لینچ، مارک فورست) 10
- رشته وهم (پی.تی اندرسون) 8
- درخت زندگی (ترنس مالیک) 8
- موتورهای مقدس (لئوس کاراکس) 7
- تونی اردمان (مارن آده) 7
- اسب تورین (بلا تار) 6
- اسب پول (پدرو کوستا) 6
- زاما (لوکرسیا مارتل) 6
- عمو بونمی زندگیهای گذشتهاش را به یاد میآورد (آپیچاتپونگ ویراستاکول) 6
- روزی روزگاری در آناتولی (نوری بیلگه جیلان) 5
- ترانزیت (کریستین پتزولد) 5
- سر و صداهای همسایگی (کلبر مندونسا فیلهو) 5
- میلا (والری ماسادیان) 5
- کتاب تصویر (ژان لوک گدار) 5
- اسرار لیسبون (رائول رویز) 5
- درون لوین دیویس (برادران کوئن) 5
*(شمارههای مقابل هر ردیف نشانگر تعداد رایها ست.)